ซอฟต์แวร์ แบ่ง ออก เป็น กี่ ประเภท: แนะนำหลักการแบ่งประเภทซอฟต์แวร์

ซอฟต์แวร์เป็นส่วนหนึ่งของเทคโนโลยีสารสนเทศที่ได้รับความสำคัญอย่างมากในปัจจุบัน เราพบกับซอฟต์แวร์ทุกวันที่เราใช้คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นๆ อย่างเช่น โทรศัพท์มือถือ แท็บเล็ต เครื่องเล่นเกม และอีกมากมาย ซอฟต์แวร์มีหน้าที่ช่วยให้เราสามารถทำงานต่างๆ ได้ง่ายและรวดเร็วมากขึ้น โดยส่วนใหญ่แล้วซอฟต์แวร์ถูกแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามความละเอียดในการออกแบบและการพัฒนา การใช้งานและความสามารถ การลิขสิทธิ์และการเผยแพร่ แหล่งที่มาและการติดตั้ง การจัดการและการประยุกต์ใช้ และการบำรุงรักษาและการอัปเดต ในบทความนี้เราจะทำการสำรวจและอธิบายเกี่ยวกับประเภทซอฟต์แวร์ที่เราพบเห็นมากที่สุดในชีวิตประจำวันของเรา

ประเภทซอฟต์แวร์ตามการออกแบบและการพัฒนา

1. ซอฟต์แวร์แบบต้นแบบ (Prototype Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อทดลองความสามารถอันใหม่ โดยรูปแบบเรียกว่าโมเดลต้นแบบ ผู้ใช้และผู้พัฒนาสามารถทำการทดสอบและปรับปรุงได้ระหว่างขั้นตอนการพัฒนา

2. ซอฟต์แวร์แบบวัตถุ (Object-Oriented Software) – ซอฟต์แวร์แบบนี้ถูกพัฒนาขึ้นตามหลักการวัตถุกระจาย โดยซอฟต์แวร์จะถูกแบ่งออกเป็นองค์ประกอบที่อิสระที่มีความสัมพันธ์กันและทำงานร่วมกันเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ต้องการ

3. ซอฟต์แวร์แบบเครื่องมือ (Software Tools) – เป็นชุดเครื่องมือที่ช่วยในกระบวนการพัฒนาซอฟต์แวร์ เช่น คอมไพเลอร์ ไลบรารี ต่างๆ ที่ใช้ในการเขียนโปรแกรม

4. ซอฟต์แวร์เชิงอัลกอริทึม (Algorithm Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการแก้ปัญหาซับซ้อนทางคณิตศาสตร์ ด้วยการใช้อัลกอริทึมที่ถูกออกแบบมาให้ทำงานในกรณีที่เฉพาะเจาะจง

ประเภทซอฟต์แวร์ตามการใช้งานและความสามารถ

1. ซอฟต์แวร์ที่ใช้งานในแบบสต๊อก (Stock Software) – เช่น ซอฟต์แวร์จัดการคลังสินค้า ซอฟต์แวร์บัญชี ซอฟต์แวร์บริหารโรงงาน เป็นต้น

2. ซอฟต์แวร์ที่ใช้งานในการแสดงผล (Display Software) – เช่น ซอฟต์แวร์กราฟฟิก ซอฟต์แวร์เว็บบราวเซอร์ ซอฟต์แวร์วีดีโอ ซอฟต์แวร์ดูอินเทอร์เน็ต เป็นต้น

3. ซอฟต์แวร์ที่ใช้งานในเกม (Game Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อใช้ในการสร้างและเล่นเกมคอมพิวเตอร์

ประเภทซอฟต์แวร์ตามการลิขสิทธิ์และการเผยแพร่

1. ซอฟต์แวร์โอเพนซอร์ส (Open Source Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่มีการเปิดเผยและสามารถเข้าถึงรหัสที่ใช้ในการพัฒนาได้โดยตรง ให้ผู้ใช้งานสามารถดาวน์โหลด ใช้งาน แก้ไข หรือพัฒนาต่อยอดได้ตามต้องการ

2. ซอฟต์แวร์ที่มีการลิขสิทธิ์ (Proprietary Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่มีลิขสิทธิ์และการคุ้มครองในการใช้งาน ผู้ใช้งานจะต้องซื้อสิทธิ์การใช้งานหรือใช้ในลักษณะที่มีกำหนดเป็นรายตัว

ประเภทซอฟต์แวร์ตามแหล่งที่มาและการติดตั้ง

1. ซอฟต์แวร์ที่ติดตั้งบนเครื่องหนึ่งเครื่อง (Desktop Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่ติดตั้งและใช้งานบนเครื่องคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์ต่อพ่วง โดยผู้ใช้งานจะต้องทำการติดตั้งจากตัวรันคอมพิวเตอร์ของตนเอง

2. ซอฟต์แวร์ที่ใช้งานผ่านเว็บ (Web-based Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้งานผ่านเว็บบราวเซอร์ ไม่ต้องทำการติดตั้งในเครื่องเลย ผู้ใช้งานสามารถเข้าถึงซอฟต์แวร์และข้อมูลต่างๆ ผ่านทางอินเทอร์เน็ตได้ทุกที่ทุกเวลา

3. ซอฟต์แวร์ที่ใช้งานในรูปแบบแม่แบบ (Software as a Service, SaaS) – เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้งานผ่านอินเทอร์เน็ตผ่านเว็บไซต์หรือแพลตฟอร์มที่ให้บริการ โดยผู้ใช้จะใช้งานหรือสร้างแอปพลิเคชันขึ้นมาบนระบบที่มีบริการอยู่แล้ว

ประเภทซอฟต์แวร์ตามการจัดการและการประยุกต์ใช้

1. ซอฟต์แวร์ระบบ (System Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่อยู่ระหว่างฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ขึ้นอยู่กับเป้าหมายในการใช้งาน ซอฟต์แวร์ระบบช่วยในการสร้างและจัดการระบบปฏิบัติการเพื่อให้คอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ทำงานได้อย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพ

2. ซอฟต์แวร์ประยุกต์ (Application Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อใช้งานในงานที่เฉพาะเจาะจง เช่น ซอฟต์แวร์รายการผลิต ซอฟต์แวร์สถิติ ซอฟต์แวร์ขายหน้าร้าน เป็นต้น

3. ซอฟต์แวร์คอมพิวเตอร์ (Computer-Aided Software) – เป็นซอฟต์แวร์ที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อใช้ในการประสานงานระหว่างคอมพิวเตอร์และมนุษย์ เช่น ซอฟต์แวร์ออกแบบ ซอฟต์แวร์ตรวจสอบความถูกต้อง เป็นต้น

ประเภทซอฟต์แว

ซอฟต์แวร์ระบบเป็นสิ่งที่สำคัญต่อการทำงานของคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ ดังนั้น เราจำเป็นต้องเข้าใจถึงซอฟต์แวร์ระบบว่ามีอะไรบ้างและความสำคัญของแต่ละส่วนเพื่อให้เราใช้งานอุปกรณ์อย่างมีประสิทธิภาพ

ซอฟต์แวร์ระบบมีหลายส่วนประกอบ แต่ละส่วนใช้งานเพื่อแก้ไขปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นระหว่างการทำงานของระบบอุปกรณ์ เรามาดูรายละเอียดเกี่ยวกับซอฟต์แวร์ระบบเบื้องต้นกัน

1. รหัสเคอร์เนล (Kernel)
รหัสเคอร์เนลเป็นส่วนสำคัญที่ซอฟต์แวร์ระบบโดยส่วนใหญ่อาศัยอยู่ รหัสเคอร์เนล คุณประโยชน์สำคัญคือการจัดการทรัพยากรบนระบบ เช่นการจัดการหน่วยความจำ การควบคุมการทำงานของฮาร์ดแวร์ การบริหารจัดการกระบวนการในระบบ รวมถึงการเชื่อต่อที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ

2. ไดร์เวอร์ (Driver)
ไดร์เวอร์เป็นซอฟต์แวร์ที่ใช้ในการเชื่อมต่อระหว่างฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ระบบ เครื่องมือนี้ทำหน้าที่สร้างช่องทางการสื่อสารระหว่างอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์กับระบบการทำงานของซอฟต์แวร์ระบบ เช่น ไดร์เวอร์การ์ดจอ เครื่องปริ้นเตอร์ เมาส์และคีย์บอร์ด การพัฒนาไดร์เวอร์ให้เข้ากับฮาร์ดแวร์ใหม่ๆ เป็นหน้าที่ของผู้ผลิตอุปกรณ์ฮาร์ดแวร์เอง

3. เสียง (Audio)
ซอฟต์แวร์ระบบเสียงประกอบด้วยไดร์เวอร์สำหรับการควบคุมใช้งานอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับเสียง เช่น เครื่องขยายเสียง ลำโพง หูฟัง ลำโพงไร้สาย รวมถึงฟังก์ชันอื่นๆ เช่น การปรับความดังเสียง การลดเสียงรบกวน การแสดงค่ากลับดีบัฟเพื่อความน่าเชื่อถือในการเล่นไฟล์เสียงที่มีคุณภาพสูง

4. กราฟิก (Graphics)
ซอฟต์แวร์ระบบกราฟิกทำหน้าที่ควบคุมและยืดหยุ่นในการแสดงผลกราฟิกบนหน้าจอ อย่างไรก็ตาม ฮาร์ดแวร์กราฟิกที่ทันสมัยเริ่มต้นอุปกรณ์ที่ทำหน้าที่กับการแสดงผลโดยตรงบนหน้าจอ เช่น การแสดงผลสีสันสดใส ความละเอียดสูง รวมถึงคุณภาพเลิศของระบบความคมชัดสูงของภาพเคลื่อนไหว

5. ระบบไฟล์ (File System)
ระบบไฟล์เป็นส่วนที่จัดการตั้งค่าและแบ่งข้อมูลเก็บไฟล์ในคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์เก็บข้อมูลต่างๆ ตัวอย่างของระบบไฟล์ซอฟต์แวร์ที่ใช้กันอย่างแพร่หลายคือ NTFS (New Technology File System) ที่ใช้งานบนระบบปฏิบัติการ Windows และ ext4 ที่ใช้งานบนระบบปฏิบัติการ Linux

6. บริการเครือข่าย (Network Services)
บริการเครือข่ายซอฟต์แวร์ระบบถูกใช้ในการสื่อสารกับเครือข่ายข้อมูลระยะไกล เพื่อเชื่อมต่อผู้ใช้งานคอมพิวเตอร์อื่นๆ รวมถึงการใช้งานการแบ่งปันไฟล์ พิมพ์งานผ่านเครือข่าย และการส่งข้อความผ่านเครือข่ายแบบต่างๆ เช่น TCP/IP

FAQs (คำถามที่พบบ่อย)

1. คืออะไรที่ทำให้ซอฟต์แวร์ระบบสำคัญ?
ซอฟต์แวร์ระบบสำคัญเพราะความจำเป็นในการควบคุมและปรับใช้งานระบบการทำงานของอุปกรณ์หรือเครื่องมือที่เราใช้อยู่ เช่น การควบคุมกระบวนการการทำงานของฮาร์ดแวร์ การเชื่อต่อที่ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ รวมถึงการบริหารจัดการทรัพยากรของระบบ

2. เมื่อซอฟต์แวร์ระบบขัดข้อง อะไรจะเป็นผลกระทบ?
เมื่อซอฟต์แวร์ระบบขัดข้อง อุปกรณ์หรือคอมพิวเตอร์ที่เราใช้อาจมีปัญหาในการทำงาน เช่น ประสิทธิภาพการทำงานลดลง ความน่าเชื่อถือของการทำงานลดลง หน้าจอบันทึกข้อความข้อผิดพลาด อุปกรณ์ที่เชื่อต่อกับระบบอาจไม่ทำงานได้อย่างถูกต้อง

3. ซอฟต์แวร์ระบบสามารถอัพเกรดหรืออัปเดตได้หรือไม่?
ใช่ ซอฟต์แวร์ระบบสามารถอัพเกรดหรืออัปเดตตามความต้องการของผู้ใช้งานและผู้พัฒนาซอฟต์แวร์ เพื่อปรับปรุงประสิทธิภาพ แก้ไขข้อบกพร่อง รวมถึงเพิ่มฟีเจอร์ใหม่ๆ เพื่อตอบสนองความต้องการที่ทันสมัยของผู้ใช้งาน

4. ซอฟต์แวร์ระบบสามารถเปลี่ยนแปลงการใช้งานของอุปกรณ์หรือไม่?
ซอฟต์แวร์ระบบมีความสำคัญอย่างมากในการจัดการการใช้งานของอุปกรณ์ แต่ทั้งนี้การเปลี่ยนแปลงการใช้งานขึ้นอยู่กับซอฟต์แวร์ในแต่ละระบบ บางระบบอาจมีความยืดหยุ่นในการเปลี่ยนแปลงการใช้งาน ในขณะที่บางระบบอาจจำกัดสิทธิในการเปลี่ยนแปลง เพื่อความปลอดภัยและประสิทธิภาพของระบบ

5. การประสานงานระหว่างซอฟต์แวร์ระบบกับฮาร์ดแวร์สำคัญหรือไม่?
ใช่ การประสานงานระหว่างซอฟต์แวร์ระบบกับฮาร์ดแวร์มีความสำคัญ เพื่อให้ฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ระบบสามารถทำงานร่วมกันได้ โดยเฉพาะความเร็วที่ฮาร์ดแวร์สามารถรองรับ รวมถึงการเชื่อต่อที่ทำได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัย

ซอฟต์แวร์เป็นองค์ประกอบที่สำคัญและไม่แยกตัวได้จากการใช้งานคอมพิวเตอร์ในปัจจุบัน ซอฟต์แวร์มากมายที่ได้ถูกรังเกียจในการพัฒนาและขยายออกมาอย่างจำนวนมากเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้ใช้งานทั่วไปและองค์กรต่างๆ ในบทความนี้ เราจะได้สำรวจและแสดงย่อยย่อถึงซอฟต์แวร์ที่มีอยู่บังคับจากการใช้งานระหว่างปลายทางในระบบปฏิบัติการโปรแกรมต่างๆ ที่แพร่หลายในปัจจุบัน

ลักษณะของซอฟต์แวร์

ซอฟต์แวร์มีลักษณะเป็นสิ่งก่อสร้างที่อยู่ในรูปแบบของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ซึ่งมีส่วนประกอบสำคัญคือโค้ดโปรแกรม การทำงานและฟังก์ชันของซอฟต์แวร์จะขึ้นอยู่กับประโยชน์และบทบาทของแต่ละซอฟต์แวร์ ซึ่งอาจเป็นทั้งซอฟต์แวร์สำเร็จรูปที่ให้บริการทันต่อความต้องการของผู้ใช้หรือซอฟต์แวร์ที่ถูกออกแบบเพื่อช่วยในการเข้ารหัสและถอดรหัสข้อมูลซึ่งเป็นตัวอย่างของความเชี่ยวชาญในด้านการรักษาความลับของข้อมูล

หลายคนอาจคิดว่าซอฟต์แวร์นั้นอาจเป็นเพียงโปรแกรมเท่านั้น แต่ความจริงแล้ว เราสามารถพูดถึงโมเดล (model) สุดประเสริฐที่ถูกเขียนเป็นซอฟต์แวร์ก็ได้ ตัวอย่างเช่น โปรแกรมสถิติทางการแพทย์ โมเดลเชิงการศึกษาอุตุนิยมวิทยา (numerical weather prediction) และระบบอ๊อบเจคท์ (object-oriented systems) เป็นต้น

ประเภทของซอฟต์แวร์

ซอฟต์แวร์สามารถแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามลักษณะการใช้งาน ยกตัวอย่างเช่น

1. ซอฟต์แวร์แบบประยุกต์ (Application Software)
– ซอฟต์แวร์สำเร็จรูปที่ใช้เพื่อสนองความต้องการของผู้ใช้ส่วนตัว สามารถใช้งานได้ทันที เช่น โปรแกรมสำหรับเขียนและแก้ไขเอกสาร เกมคอมพิวเตอร์ โปรแกรมสำหรับการจัดการเงินส่วนบุคคล ฯลฯ

2. ซอฟต์แวร์แบบระบบ (System Software)
– ซอฟต์แวร์ที่ให้บริการอย่างต่อเนื่องแก่ระบบปฏิบัติการเพื่อให้สามารถเรียกใช้งานได้ตลอดเวลา ยกตัวอย่างเช่น ระบบปฏิบัติการ เฉพาะส่วนของแพลตฟอร์ม (platform-specific) คอมไพเลอร์และไลบรารีที่เกี่ยวข้อง

3. ซอฟต์แวร์ใช้งานด้านเครือข่าย (Network Software)
– ซอฟต์แวร์ที่ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อการใช้งานร่วมกันในระบบเครือข่าย เช่น ไคลเอนต์และเซิร์ฟเวอร์ ทำหน้าที่ในการสื่อสารข้อมูลระหว่างคอมพิวเตอร์ การส่งและรับอีเมล รวมถึงซอฟต์แวร์การเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต

ตัวอย่างซอฟต์แวร์

1. Microsoft Office
– เป็นซอฟต์แวร์แบบประยุกต์ที่ทุกคนคุ้นเคย ภายในแพ็กเกจซอฟต์แวร์นี้ประกอบด้วยโปรแกรมต่างๆ เช่น Microsoft Word สำหรับเขียนและแก้ไขเอกสาร Microsoft Excel สำหรับการจัดการข้อมูลตาราง และ Microsoft PowerPoint เพื่อสร้างงานนำเสนอ

2. Adobe Photoshop
– ซอฟต์แวร์ระดับมืออาชีพสำหรับการแก้ไขภาพถ่าย โดยมีฟังก์ชันหลากหลายที่ช่วยให้ผู้ใช้สามารถปรับแต่งภาพ สร้างภาพดิจิตอล และการลบวัตถุที่ไม่ต้องการออกจากภาพได้

3. Google Chrome
– เป็นเว็บเบราว์เซอร์ที่ใช้งานกว้างขวางที่สุด โดยมีความเร็วในการโหลดหน้าเว็บเวอร์ชั่นเต็มต่ำ รองรับเทคโนโลยีใหม่ๆ เช่นเว็บแอพลิเคชัน (web application) และมีการปรับแต่งตามความสะดวกและความต้องการของผู้ใช้งาน

คำถามที่พบบ่อย (FAQs)

Q: ซอฟต์แวร์ที่ถูกสร้างขึ้นมานี้ถูกพัฒนาอย่างไร?
A: การพัฒนาซอฟต์แวร์มีกระบวนการที่มาจากการวิเคราะห์ความต้องการของผู้ใช้ การออกแบบโครงสร้างของซอฟต์แวร์ การเขียนโปรแกรม การทดสอบ และการปรับปรุงซอฟต์แวร์โดยต่อเนื่อง

Q: ยังมีซอฟต์แวร์แต่ละประเภทที่ยังไม่มีอยู่ใช่ไหม?
A: ใช่ การพัฒนาซอฟต์แวร์เป็นกระบวนการต่อเนื่อง เทคโนโลยีและความต้องการของผู้ใช้เปลี่ยนแปลงอย่างต่อเนื่อง ดังนั้น ยังคงมีซอฟต์แวร์ใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นใหม่เรื่อยๆ

Q: ซอฟต์แวร์แบบเปิดเปิงและแบบปิดตามมาตรฐานอะไรบ้าง?
A: รูปแบบเปิดเปิงของซอฟต์แวร์มีหลายรูปแบบ เช่น GNU General Public License (GPL) และ Apache License เป็นต้น ส่วนรูปแบบปิดตามมาตรฐาน เช่น Microsoft Windows เป็นต้น

Q: ซอฟต์แวร์เป็นสิ่งจำเป็นที่จะต้องมีในองค์กรหรือไม่?
A: ใช่ เพราะซอฟต์แวร์ช่วยให้องค์กรเพิ่มความแม่นยำ ความรวดเร็ว ความปลอดภัย และสร้างประสิทธิภาพในการปฏิบัติงานต่างๆ

เมื่อพิจารณาถึงความสำคัญและการมีองค์ประกอบหลายค่ายของซอฟต์แวร์ที่มีอยู่ในปัจจุบัน จะเห็นว่าซอฟต์แวร์ปัจจุบันได้สร้างผลกระทบที่สำคัญและมีบทบาทสำคัญต่อการใช้งานคอมพิวเตอร์ทั้งในแง่การบริหารจัดการ การสร้างสรรค์ และผลิตภัณฑ์หรือบริการที่สร้างรายได้ให้กับองค์กรในระยะยาวโดยใช้องค์ประกอบของซอฟต์แวร์ให้เต็มประสิทธิภาพ ดังนั้น การที่ผู้ใช้สามารถเข้าใจและรู้จักซอฟต์แวร์ที่มีอยู่ภายในระบบคอมพิวเตอร์จึงเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อให้ผู้ใช้ใช้และเลือกใช้มันได้อย่างเหมาะสมและเต็มประสิทธิภาพมากที่สุด

มี 14 ภาพที่เกี่ยวข้องกับหัวข้อ ซอฟต์แวร์ แบ่ง ออก เป็น กี่ ประเภท.